B1 H7: Einkaufen und Kleidung

1. Winkelen en de winkel (einkaufen und das Geschäft)

 einkaufen – winkelen/boodschappen doen

 der Laden – de winkel

 das Geschäft – de zaak/winkel

 das Einkaufszentrum – het winkelcentrum

 der Supermarkt – de supermarkt

 die Bäckerei – de bakkerij

 der Markt – de markt

 das Schaufenster – de etalage

 die Kasse – de kassa

 die Schlange – de rij

 der Kunde – de klant (mannelijk)

 die Kundin – de klant (vrouwelijk)

 die Verkäuferin – de verkoopster

 der Verkäufer – de verkoper

Voorbeeldzinnen:

 Wo kaufst du deine Kleidung? – Waar koop jij je kleding?

 Der Laden ist heute geschlossen. – De winkel is vandaag gesloten.

 Die Kasse ist hinten im Geschäft. – De kassa is achterin de winkel.

2. Betalen en prijzen (zahlen und Preise)

 zahlen – betalen

 kaufen – kopen

 verkaufen – verkopen

 der Preis – de prijs

 billig – goedkoop

 teuer – duur

 kostenlos – gratis

 das Angebot – de aanbieding

 der Rabatt – de korting

 die Quittung – de bon/het kassabonnetje

 bar bezahlen – contant betalen

 mit Karte bezahlen – met pinpas betalen

Voorbeeldzinnen:

 Wie viel kostet das? – Hoeveel kost dat?

 Das Kleid ist im Angebot. – De jurk is in de aanbieding.

 Kann ich mit Karte zahlen? – Kan ik met pin betalen?

3. Kledingstukken (die Kleidung)

 die Kleidung – de kleding

 das Kleidungsstück – het kledingstuk

 die Hose – de broek

 das Hemd – het overhemd

 die Bluse – de blouse

 das T-Shirt – het T-shirt

 der Pullover – de trui

 die Jacke – de jas

 der Mantel – de lange jas

 der Rock – de rok

 das Kleid – de jurk

 die Jeans – de spijkerbroek

 die Shorts – de korte broek

 der Anzug – het pak

 das Kostüm – het mantelpak

Voorbeeldzinnen:

 Ich brauche eine neue Jacke. – Ik heb een nieuwe jas nodig.

 Wie findest du dieses Kleid? – Wat vind jij van deze jurk?

 Die Hose passt mir nicht. – De broek past mij niet.

4. Schoenen en accessoires (die Schuhe und Accessoires)

 die Schuhe – de schoenen

 die Stiefel – de laarzen

 die Sportschuhe – de sportschoenen

 die Sandalen – de sandalen

 die Handschuhe – de handschoenen

 der Schal – de sjaal

 die Mütze – de muts

 der Hut – de hoed

 die Tasche – de tas

 der Rucksack – de rugzak

 der Gürtel – de riem

 die Brille – de bril

 die Sonnenbrille – de zonnebril

Voorbeeldzinnen:

 Ich brauche neue Schuhe. – Ik heb nieuwe schoenen nodig.

 Diese Sonnenbrille steht dir gut! – Deze zonnebril staat je goed!

 Wo ist meine Tasche? – Waar is mijn tas?

5. Omschrijvingen en meningen over kleding (Adjektive und Meinungen)

 modern – modern

 altmodisch – ouderwets

 schön – mooi

 hässlich – lelijk

 elegant – elegant

 praktisch – praktisch

 bequem – comfortabel

 eng – strak

 weit – wijd

 warm – warm

 dünn – dun

 dick – dik

Voorbeeldzinnen:

 Die Jacke ist sehr bequem. – De jas is erg comfortabel.

 Dieses Kleid ist zu eng. – Deze jurk is te strak.

 Ich finde den Mantel altmodisch. – Ik vind de lange jas ouderwets.

6. Kleuren (die Farben)

 rot – rood

 blau – blauw

 gelb – geel

 grün – groen

 schwarz – zwart

 weiß – wit

 grau – grijs

 braun – bruin

 rosa – roze

 lila – paars

 orange – oranje

Voorbeeldzinnen:

 Ich suche eine blaue Hose. – Ik zoek een blauwe broek.

 Welche Farbe hat das Hemd? – Welke kleur heeft het overhemd?

 Die Schuhe sind schwarz. – De schoenen zijn zwart.

7. Maten en passen (die Größen und passen)

 die Größe – de maat

 passen – passen

 probieren – proberen

 zu groß – te groot

 zu klein – te klein

 eng – strak

 weit – wijd

 der Spiegel – de spiegel

Voorbeeldzinnen:

 Welche Größe hast du? – Welke maat heb jij?

 Diese Hose passt mir nicht. – Deze broek past mij niet.

 Kann ich das Kleid anprobieren? – Kan ik de jurk passen?

8. Basiswerkwoorden bij winkelen en kleding

 tragen – dragen

 anziehen – aantrekken

 ausziehen – uittrekken

 aussehen – eruitzien

 passen – passen

 suchen – zoeken

 kaufen – kopen

 bezahlen – betalen

Voorbeeldzinnen:

 Ich trage gern Jeans und T-Shirts. – Ik draag graag spijkerbroeken en T-shirts.

 Dieses Hemd sieht schön aus. – Dit overhemd ziet er mooi uit.

 Kann ich mit Karte bezahlen? – Kan ik met pin betalen?

Typische zinnen bij winkelen en kleding

 Kann ich Ihnen helfen? – Kan ik u helpen?

 Was suchen Sie? – Wat zoekt u?

 Haben Sie das in einer anderen Größe? – Heeft u dat in een andere maat?

 Wie viel kostet das T-Shirt? – Hoeveel kost het T-shirt?

 Wo sind die Umkleidekabinen? – Waar zijn de paskamers?

 Ich nehme das. – Ik neem het.

Grammatik

1. Het werkwoord "tragen" (dragen)

Het werkwoord tragen is een sterk werkwoord en verandert van klinker in de tweede en derde persoon enkelvoud. Dit gebruik je om te praten over wat iemand draagt.

Vervoeging van "tragen":

 ich trage – ik draag

 du trägst – jij draagt

 er/sie/es trägt – hij/zij/het draagt

 wir tragen – wij dragen

 ihr tragt – jullie dragen

 sie/Sie tragen – zij dragen / u draagt

Voorbeeldzinnen:

 Ich trage eine blaue Jacke. – Ik draag een blauwe jas.

 Trägst du gern Kleider? – Draag jij graag jurken?

 Er trägt eine moderne Hose. – Hij draagt een moderne broek.

2. Het werkwoord "passen" (passen)

Het werkwoord passen gebruik je om te zeggen of iets goed zit of niet. Het wordt vervoegd als een regelmatig werkwoord.

Vervoeging van "passen":

 ich passe – ik pas

 du passt – jij past

 er/sie/es passt – hij/zij/het past

 wir passen – wij passen

 ihr passt – jullie passen

 sie/Sie passen – zij passen / u past

Voorbeeldzinnen:

 Die Schuhe passen mir nicht. – De schoenen passen mij niet.

 Passt das Kleid? – Past de jurk?

 Diese Hose passt sehr gut. – Deze broek past heel goed.

3. Bijvoeglijke naamwoorden in de nominatief (onderwerp)

Bij het beschrijven van kleding gebruik je vaak bijvoeglijke naamwoorden. In de nominatief (onderwerpsvorm) hangt de uitgang van het bijvoeglijk naamwoord af van het lidwoord (der, die, das of een bezittelijk voornaamwoord).

Regels:

 Na der, die, das krijgen bijvoeglijke naamwoorden de uitgang -e.

 Na ein, eine, mein, dein enz. hangt de uitgang af van het geslacht van het zelfstandig naamwoord.

Voorbeelden in de nominatief:

 Der schwarze Mantel ist warm. – De zwarte jas is warm. (mannelijk: -e)

 Die blaue Hose ist modern. – De blauwe broek is modern. (vrouwelijk: -e)

 Das weiße Hemd ist elegant. – Het witte overhemd is elegant. (onzijdig: -e)

 Mein roter Schal ist sehr bequem. – Mijn rode sjaal is heel comfortabel.

4. Bijvoeglijke naamwoorden in de accusatief (lijdend voorwerp)

Bij het kopen of dragen van kleding gebruik je vaak de accusatief (vierde naamval). Hier verandert de uitgang van het bijvoeglijk naamwoord als het zelfstandig naamwoord mannelijk is.

Regels:

 Mannelijk: der → den, en het bijvoeglijk naamwoord krijgt -en.

 Vrouwelijk: blijft hetzelfde als in de nominatief (-e).

 Onzijdig: blijft hetzelfde als in de nominatief (-e).

 Meervoud: blijft hetzelfde als in de nominatief (-en).

Voorbeelden in de accusatief:

 Ich kaufe den schwarzen Mantel. – Ik koop de zwarte jas. (mannelijk: -en)

 Sie trägt die blaue Hose. – Zij draagt de blauwe broek. (vrouwelijk: -e)

 Er sucht das weiße Hemd. – Hij zoekt het witte overhemd. (onzijdig: -e)

 Wir kaufen die roten Schuhe. – Wij kopen de rode schoenen. (meervoud: -en)

5. Bezittelijke voornaamwoorden (Possessivpronomen)

Bij het praten over kleding gebruik je vaak bezittelijke voornaamwoorden, zoals mein, dein, sein, ihr. Deze passen zich aan het geslacht, het getal (enkelvoud/meervoud) en de naamval van het zelfstandig naamwoord aan.

Overzicht bezittelijke voornaamwoorden in de nominatief:

 mein – mijn

 dein – jouw

 sein – zijn

 ihr – haar

 unser – onze

 euer – jullie

 ihr – hun

 Ihr – uw

Voorbeeldzinnen in de nominatief:

 Mein Pullover ist warm. – Mijn trui is warm.

 Deine Schuhe sind modern. – Jouw schoenen zijn modern.

 Ihre Jacke ist sehr schön. – Haar jas is heel mooi.

In de accusatief:

 Ich suche meinen Mantel. – Ik zoek mijn jas. (mannelijk: -en)

 Er trägt ihre Hose. – Hij draagt haar broek.

 Wir kaufen unser Hemd. – Wij kopen ons overhemd.

6. Vraagzinnen maken bij winkelen

Bij het winkelen leer je vragen stellen over kleding, maten en prijzen. Hier zijn enkele belangrijke structuren:

a. Vraagwoorden

 Wie viel kostet...? – Hoeveel kost...?

 Welche Größe...? – Welke maat...?

 Wo...? – Waar...?

Voorbeeldzinnen:

 Wie viel kostet dieses Hemd? – Hoeveel kost dit overhemd?

 Welche Größe haben Sie? – Welke maat heeft u?

 Wo sind die Umkleidekabinen? – Waar zijn de paskamers?

b. Vraagwoorden met "möchten"

Het modale werkwoord möchten gebruik je om beleefde vragen te stellen.
Voorbeeldzinnen:

 Möchten Sie das Hemd anprobieren? – Wilt u het overhemd passen?

 Was möchten Sie kaufen? – Wat wilt u kopen?

7. Modale werkwoorden: "möchten" en "können"

a. Het werkwoord "möchten" (zou willen)

Gebruik möchten om beleefd aan te geven wat je zou willen. Het is een modaal werkwoord.

Vervoeging van "möchten":

 ich möchte – ik zou willen

 du möchtest – jij zou willen

 er/sie/es möchte – hij/zij/het zou willen

 wir möchten – wij zouden willen

 ihr möchtet – jullie zouden willen

 sie/Sie möchten – zij zouden willen / u zou willen

Voorbeeldzinnen:

 Ich möchte die rote Jacke kaufen. – Ik zou de rode jas willen kopen.

 Möchten Sie die Schuhe anprobieren? – Wilt u de schoenen passen?

b. Het werkwoord "können" (kunnen)

Gebruik können om aan te geven wat mogelijk is.

Vervoeging van "können":

 ich kann – ik kan

 du kannst – jij kunt

 er/sie/es kann – hij/zij/het kan

 wir können – wij kunnen

 ihr könnt – jullie kunnen

 sie/Sie können – zij kunnen / u kunt

Voorbeeldzinnen:

 Kann ich das Kleid in einer anderen Größe haben? – Kan ik de jurk in een andere maat krijgen?

 Wo kann ich bezahlen? – Waar kan ik betalen?

8. Zinnen met "es gibt" (er is / er zijn)

Met es gibt geef je aan dat iets aanwezig is of bestaat. Het zelfstandig naamwoord dat erop volgt, staat in de accusatief.

Voorbeeldzinnen:

 Es gibt ein Sonderangebot. – Er is een speciale aanbieding.

 Es gibt eine große Auswahl an Schuhen. – Er is een grote keuze aan schoenen.

Kultur

1. Winkelen in Duitstalige landen

a. Winkeltijden in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland

 Openingstijden:
Winkels in Duitstalige landen hebben meestal vaste openingstijden:

o Van maandag tot zaterdag zijn winkels doorgaans geopend van 9:00 tot 18:00 of 20:00 uur.

o Op zondag zijn de meeste winkels gesloten, behalve tankstations, winkels op stations en soms supermarkten in toeristische gebieden.

 Koopavond:
In Duitstalige landen is er geen vaste koopavond zoals in Nederland. Winkels sluiten meestal eerder.

Vergelijking met Nederland:
In Nederland zijn winkels vaak langer open en is zondag steeds vaker een normale winkeldag. Dit is in Duitsland minder gebruikelijk, omdat zondag traditioneel een rustdag is.

b. Grote winkelcentra en markten

 Winkelcentra (Einkaufszentren):
In grotere steden zoals Berlijn, München, Wenen en Zürich vind je grote winkelcentra met een breed aanbod aan winkels, waaronder bekende merken zoals H&M, Zara en lokale boetieks.

 Markten:
Lokale markten zijn in Duitstalige landen erg populair, vooral voor voedsel, bloemen en handgemaakte producten. Bijvoorbeeld:

o Viktualienmarkt in München.

o Naschmarkt in Wenen.

2. Mode en kledingstijl

a. Duitse kledingstijl

 Praktisch en comfortabel:
Duitsers staan bekend om hun praktische en functionele kledingstijl. Comfort en kwaliteit zijn vaak belangrijker dan opvallende mode.

 Casual kleding:
In het dagelijks leven dragen Duitsers vaak casual kleding, zoals spijkerbroeken (Jeans), truien (Pullover) en comfortabele schoenen.

 Formele kleding:
Voor zakelijke afspraken of officiële gelegenheden is de kleding vaak netjes en klassiek, bijvoorbeeld pakken (Anzüge) en jurken (Kleider).

Vergelijking met Nederland:
In Nederland is de kledingstijl vaak informeel, ook op werkplekken. Duitsers zijn over het algemeen iets formeler, vooral in zakelijke settings.

b. Traditionele kleding

In Duitstalige landen is traditionele kleding nog steeds populair, vooral bij feestelijke gelegenheden en volksfeesten:

 Duitsland (Beieren):

o Dirndl (jurken met schort) en Lederhosen (leren broeken) zijn traditionele kledingstukken die vaak worden gedragen tijdens het Oktoberfest of andere volksfeesten in Zuid-Duitsland.

 Oostenrijk:

o Oostenrijkse klederdracht lijkt veel op die van Beieren, met Dirndl en Tracht. In Tirol dragen mensen vaak kleding van wol en leder.

 Zwitserland:

o In Zwitserland wordt traditionele kleding vooral gedragen tijdens volksfeesten of muziekoptredens, zoals in de Alpenregio's.

3. Populaire merken en winkels

a. Duitse merken

Duitsland heeft veel bekende kleding- en schoenmerken die wereldwijd populair zijn, zoals:

 Adidas en Puma: Wereldberoemde sportmerken die beide hun oorsprong hebben in Duitsland.

 Birkenstock: Comfortabele sandalen die geliefd zijn om hun duurzaamheid.

 Hugo Boss: Een luxemerk bekend om zakelijke kleding, zoals pakken en jurken.

 Esprit en s.Oliver: Populaire merken voor casual en betaalbare mode.

b. Winkels en warenhuizen

 Grote warenhuizen zoals Karstadt en Galeria Kaufhof bieden een breed assortiment kleding, accessoires en huishoudelijke artikelen.

 Discounters zoals C&A en KiK zijn geliefd vanwege hun betaalbare prijzen.

4. Winkelgewoontes in Duitstalige landen

a. Betalen in winkels

 Contant betalen:
Hoewel betalen met pinpas steeds gebruikelijker wordt, wordt in Duitstalige landen nog veel met contant geld betaald. In kleinere winkels en markten wordt vaak verwacht dat je met cash betaalt.

 Fooi geven:
In restaurants en cafés is het gebruikelijk om een fooi te geven (Trinkgeld), meestal door het bedrag naar boven af te ronden.

b. Klantenservice

 Duitsers hechten veel waarde aan beleefdheid in winkels. Het is normaal om bij binnenkomst te groeten met Guten Tag! en bij vertrek te bedanken met Danke, auf Wiedersehen!

 In kleinere winkels wordt vaak gevraagd: Kann ich Ihnen helfen? (Kan ik u helpen?). Een beleefde reactie is Nein, danke, ich schaue nur. (Nee, dank u, ik kijk alleen).

5. Feestelijke winkeldagen

a. Advent en kerstmarkten

 De weken voor kerst zijn in Duitstalige landen een belangrijke tijd voor winkelen. Veel mensen kopen cadeaus tijdens de adventsperiode (Adventszeit).

 Kerstmarkten:
Kerstmarkten (Weihnachtsmärkte) zoals die in Keulen, Dresden of Wenen zijn beroemd om hun feestelijke sfeer en traditionele producten, zoals handgemaakte decoraties, glühwein en snacks.

b. Solden en kortingsdagen

 In Duitstalige landen zijn er vaste periodes voor uitverkoop (Schlussverkauf):

o Winterschlussverkauf (winteruitverkoop) in januari.

o Sommerschlussverkauf (zomeruitverkoop) in juli.

 Tijdens deze periodes geven winkels hoge kortingen, wat populair is bij veel klanten.